جان دالتون در ششم سپتامبر سال 1766 م . روستای ایگل شفیلد انگلستان به دنیا آمد.

او تحصیلاتش را در مدرسه کواکرها آغاز کرد و دروس مذهبی، ریاضی و علوم را فرا گرفت.
 

دیری نگذشت که نبوغ او در ریاضیات در سراسر ناحیه پیچید و او توانست در دهکده مدرسه ای تاسیس کند و مدیریت مدرسه را به عهده بگیرد.در آن زمان او تنها دوازده سال داشت.
در این زمان او به علم هواشناسی نیز علاقه داشت. دستگاه های زیادی ساخت و آزمایشات گوناگونی انجام داد. جان در مواقع بیکاری به مزرعه پدر می رفت و به او در کار مزرعه کمک می کرد. در همین ایام بود که با زبان های لاتین و یونانی آشنا شد و توانست کار ریاضی دان های گذشته را مطالعه کند. دو سال بعد مدرسه را رها کرد و به دهکده کندال نزد برادرش رفت. در طی مدت زندگی در کندال روزی به مجلس دانشمندان رفت و در آن جا سخنرانی کرد، ولی به علت کمی سن و صدای نارسایش نتواست موفق شود.
دالتون مدت دوازده سال به مطالعه و تحقیق در ریاضیات مشغول بود. ولی از مطالعه در رشته هواشناسی دست نکشید. در سال 1793 به عنوان معلم در کالج منچستر انگلستان مشغول به کار شد، با این حال از وضع موجود راضی نبود، زیرا به سبب کمی وقت نمی توانست به مطالعاتش ادامه دهد. او در زمان اقامتش در کندال با جان گوگ آشنا شد. جان کوک از زمان تولد کور بود، با این حال به چند زبان زنده دنیا آشنایی داشت. وی هم چنین قدرت بویایی عجیبی داشت . او با بوئیدن گیاهی که رویش آن ده ها متر از محل زندگی او فاصله داشت می توانست به نوع آن پی ببرد. هم چنین هواشناس بزرگی بود و نوشته هایش برای دالتون مفید واقع شد.
جان گوگ دالتون را تشویق کرد تا مشاهدات و تجربیاتش را در زمینه هواشناسی منتشر کند. همین امر توجه دانشمندان را به دالتون جلب کرد او به عضویت انجمن فلسفی و ادبی پذیرفته شد و بقیه عمر ش را در خدمت به این انجمن گذراند.
دالتون موفقیت خود را تنها در پشتکار خود می دانست. او دانشگاه منچستر را ترک و وقت خود را تماما صرف مطالعات علمی کرد و با این که وضع مالی خوبی نداشت. ولی باز به مطالعه علم هواشناسی پرداخت و شاید همین مطالعات وی در امر هواشناسی باعث شد که به وجود اتم پی ببرد.
از قرن ها پیش دانشمندان روی ذرات بنیادی ماده فکر می کردند. یونانیان باستان عناصر گیتی را آب ، خاک ، باد و آتش می دانستند و ارسطو تمام اجرام گیتی را در این چهار عنصر استوار کرده بود. دموکریتوس ( Dmocrotus) ریاضی دان یونانی عقیده داشت که کوچکترین اندازه ذره هر جسم حدی دارد . از کوچترین ذره هر جسم را اتم نامید و گفت که این ذره شکاف ناپذیر است.
با آن که اتم از سال ها پیش شناخته شده بود، اما به وسیله جان دالتون علم شیمی تکامل یافت و نظریه اتمی ماده پایه ریزی شده.
نظریه دالتون مورد تایید دانشمندان قرار گرفت و او به استادی آکادمی علوم فرانسه نایل و در سال 1826 موفق به دریافت بهترین درجه علمی از انجمن سلطنتی لندن شد.
نظریه علمی دالتون بر دقت ریاضی و اهمیت علم شیمی افزود و توانست علوم فیزیک و شیمی را به هم نزدیک کند. با کمک نظریه دالتون ثابت شد ذرات ماده جاذبه الکتریکی دارند.
جان دالتون نخستین کسی بود که برای عنصرهای شیمیای نشانه های نسبتا ساده و بر اساس همین نشانه ها برای بسیاری از مواد ، فرمول شیمیای پیشنهاد کرد. وی جرم اتمی هیدروژن را برابر واحد فرض و بر اساس فرمولهای پیشنهادی مواد، جرم اتمی عنصرها را حساب کرد و قانون های فشار جزئی گازها و قانون های نسبت های چند تایی در مورد ترکیب جرمی عناصر را کشف کرد.
جان دالتون به علم پزشکی نیز خدمات بی شماری کرد که می توان به کشف بیماری کور رنگی یا بیماری دالتونیسم که خود نیز به آن دچار بود، اشاره کرد.
جان دالتون سر انجام در سال 1844 از دنیا رفت او ازدواج نکرد و پس از مرگش به خاطر تشکر از خدمات ارزنده اش به دنیای علم، چهل هزار نفر از مردم سراسر جهان از برابر تابوتش رژه رفتند.